Inleiding
De rode eekhoorn, ook bekend als Sciurus vulgaris, is een charmant knaagdier dat in bossen, parken en tuinen te vinden is. Met zijn kenmerkende rode of bruine vacht en pluimstaart is de eekhoorn een opvallende verschijning. In dit artikel nemen we je mee in de fascinerende wereld van de rode eekhoorn. We bespreken de kenmerken, leefwijze, verspreiding en bescherming van deze bijzondere diersoort.
Kenmerken van de rode eekhoorn
De rode eekhoorn is gemakkelijk te herkennen aan zijn karakteristieke uiterlijk. Met een lengte van 20 tot 30 centimeter en een gewicht tot 400 gram behoort hij tot de middelgrote knaagdieren. De vacht varieert van rood tot bruin, soms zelfs zwart of zandkleurig. In de winter kan de vacht iets grijzer zijn, vooral op de flanken, rug en kop. De buik van de eekhoorn is altijd wit. Een opvallend kenmerk zijn de pluimpjes op de oren, vooral goed zichtbaar in de winter. De grote zwarte ogen geven de eekhoorn een schattige uitstraling. En natuurlijk mogen we de lange pluimstaart niet vergeten, die dient als stuurorgaan en evenwichtsorgaan tijdens het springen en klimmen.
Leefwijze van de rode eekhoorn
De rode eekhoorn is voornamelijk actief in de ochtend en late namiddag. Ze zijn uitstekende klimmers en springers, waardoor ze behendig tussen de bomen en takken kunnen bewegen. Hun staart speelt hierbij een cruciale rol, zowel als stuurmechanisme als paraplu tijdens regenachtige dagen. Eekhoorns maken verschillende geluiden om te communiceren, zoals piepgeluiden bij jonge eekhoorns en grommen en jammeren bij volwassen exemplaren. Ze hebben een gevarieerd dieet, bestaande uit zaden, noten, kegels, knoppen, bladeren, bessen, paddenstoelen, insecten en zelfs vogeleieren en jonge vogels. In de herfst leggen eekhoorns een wintervoorraad aan door zaden en ander voedsel te verstoppen. Ze hebben de neiging om enkele verstopplekken te vergeten, waardoor ze onbewust bijdragen aan de verspreiding van boomzaden in het bos.
Verspreiding van de rode eekhoorn
De rode eekhoorn heeft een brede verspreiding in verschillende habitats. Ze komen voornamelijk voor in naald-, loof- en gemengde bossen, maar zijn ook te vinden in parken en tuinen. In Nederland worden ze vooral in het oosten van het land aangetroffen, evenals in duingebieden langs de kust. Eekhoorns hebben een voorkeur voor oude bossen, waar meer voedsel en nestgelegenheid te vinden is. Ze maken gebruik van bomen als nestplaatsen en bouwen bolvormige nesten van takjes en bladeren hoog in de boomkruinen. Deze nesten bieden bescherming tegen roofdieren zoals boommarters, haviken en vossen. Naast het hoofdnest gebruiken eekhoorns ook kleinere ‘reservenesten’ voor rust, schuilen en het grootbrengen van jongen.
Bescherming van de rode eekhoorn
Helaas gaat het niet goed met de rode eekhoorn. In de afgelopen 10 jaar is de populatie met maar liefst 34% achteruitgegaan. Om deze prachtige diersoort te beschermen, zijn er verschillende maatregelen nodig. Het behoud en herstel van geschikte leefgebieden, zoals oude bossen, is van groot belang. Daarnaast is het belangrijk om bewustwording te creëren over het belang van de rode eekhoorn en de bedreigingen waarmee ze te maken hebben. Het voorkomen van verkeersslachtoffers door het plaatsen van waarschuwingsborden en het aanleggen van ecoducten kan ook bijdragen aan de bescherming van de eekhoorn. Verder kunnen particulieren bijdragen door het creëren van eekhoornvriendelijke tuinen, met voldoende voedselbronnen en nestgelegenheid.
Geniet van de eekhoorn in de natuur
De rode eekhoorn is een fascinerend dier dat deel uitmaakt van onze natuurlijke omgeving. Door bewust te zijn van hun aanwezigheid en te genieten van hun acrobatische kunsten, kunnen we een waardevolle bijdrage leveren aan hun bescherming. Ga op een mooie herfst- of winterdag de natuur in en maak kans om een eekhoorn te spotten. Houd je ogen en oren open en wees stil, zodat je de eekhoorn niet afschrikt. Met wat geduld en geluk krijg je misschien de kans om dit prachtige knaagdier in levende lijve te bewonderen.
