De Spreeuw

De spreeuw, een lid van de familie Sturnidae en de orde Passeriformes, is een soort vogel die het hele jaar door te zien is, maar ook een trekvogel is. Tijdens de zomermaanden bevinden spreeuwen die in Nederland of België overwinteren zich noordelijker, terwijl de spreeuwen die hier in de zomer zijn zich gedurende de winter naar het zuiden begeven.

Kenmerken

Het verenkleed is glanzend zwart met, vooral in de zon, een bronsgroene weerschijn en verschillende tinten purper. In de winter is de verenkleed duidelijk gespikkeld, terwijl in de zomer dit minder het geval is. Er is maar weinig verschil te herkennen tussen het mannetje en het vrouwtje, omdat de veren van het wijfje groter en breder zijn en de uiteinden van de contourveren wit gekleurd zijn. Jonge spreeuwen hebben een grijsbruine kleur met een lichte keel. Aan het einde van de zomer ruilen ze hun verenpak in voor dat van de volwassenen, alhoewel de stippels bij jonge vogels duidelijker zijn dan die bij oudere volwassenen, die meer gemeleerd zijn.

Ongeveer 21 cm lange spreeuwen hebben een spanwijdte tussen de 37 en 42 centimeter, met een gewicht van 70-80 gram

Spreeuwen hebben de unieke capaciteit om lange tijd achtereen te zingen. Het geluid dat ze hierbij produceren klinkt over het algemeen meer als gekwetter dan gefluit. Deze vogelsoort is namelijk bijzonder goed in imiteren. In het daaropvolgende geluidsfragment is een imitatie van een wielewaal te horen. Naast vogels imiteert de spreeuw ook omgevingsgeluiden. In het bijzonder spreeuwen die zich ophouden rond spoorwegstations, nabootsen de geluiden daarvan, zoals de binnenkomst van een trein, het openen en sluiten van treindeuren en het fluitje van de conducteur.

Groepen

Na het broedseizoen maken spreeuwen gebruik van gezamenlijke slaapplaatsen. Deze kunnen zowel natuurgebieden als drukbezochte plaatsen in steden zijn. In de herfst en winter vormen zij grote zwermen bij deze slaapplaatsen. Soms kan het aantal een enorme 100.000 individuen bereiken, waarbij vaak spectaculaire vliegshows worden gehouden.

Verspreidingsgebied

De Europese en westelijke Aziatische regio’s vormen het leefgebied van de spreeuw.

Inleiding over Noord-Amerika

De spreeuw is net als de Europese mens een kolonist in Noord-Amerika. Zijn verspreiding daar is goed bekend en is het resultaat van bewust menselijk ingrijpen. Zijn introductie stond echter aanvankelijk niet op de agenda, maar in de jaren zestig van de negentiende eeuw slaagde Eugene Schieffelin erin om de huismus te introduceren. In 1890 liet hij 60 vanuit Engeland afkomstige spreeuwen los in Central Park in New York en een jaar later nog eens zo’n veertig. Het eerste nest werd onder de dakpannen van het Museum of Natural History waargenomen. Binnen tien jaar was de spreeuw al een reguliere bewoner in een gebied zo groot als Nederland, en binnen dertig jaar kon hij als gewone bewoner van Noordoost-Amerika beschouwd worden tot aan de grens met Canada (een gebied zo groot als West-Europa). De eerste waarnemingen van toen nog geisoleerde spreeuwen aan de westkust waren in de winters van 1946-49 en de zomer van 1949. Tegenwoordig is de spreeuw over het gehele Noord-Amerikaanse continent aanwezig, inclusief Canada en Alaska.

In Nederland

In Nederland is de spreeuw een algemeen voorkomende vogel. In het voorjaar is er een duidelijke toename van het aantal spreeuwen in Nederland. De meeste spreeuwen komen uit Scandinavië en het oosten van Europa. In de winter verblijven er ook veel spreeuwen uit het noorden van Afrika.

Sinds de jaren 1990 heeft Nederland een snelle teruggang gezien in het aantal spreeuwen. Volgens SOVON Vogelonderzoek was het aantal exemplaren in 1990 nog 1,3 miljoen, maar dit aantal was gedaald tot 600.000 in 2008. De oorzaak van deze teruggang wordt toegeschreven aan het verdwijnen van weilanden en de verdroging van het grasland door het bodembeheer. In de periode van 2018-2020 ligt het aantal broedparen tussen de 400.000 en 700.000.

Categorization

Er zijn twee soorten spreeuwen die in Europa voorkomen: de gewone spreeuw (Sturnus vulgaris) en de zwarte spreeuw (Sturnus unicolor). Een veelgebruikte methode om te bepalen of soorten verschillend zijn of dezelfde soort betreffen, is het inzien van hun gedrag in natuurlijke omstandigheden. Echter, omdat de leefgebieden van deze twee soorten niet elkaar overlappen, is het vaak lastig om hier een definitief antwoord op te geven.